سرویس پیام
کوتاه (SMS) در افغانستان،
ایران و جهان
ارتباط عبارت است از فراگرد انتقال اطلاعات با
وسایل ارتباطی گوناگون فرستنده ( از یک نقطه، یک شخص با یک دستگاه) برای گیرنده (
به دیگران) به شرط آنکه تاثیری به جای گذاشته باشد.
در دنیای امروز ارتباطات انسانی خیلی وسیع و
گسترده شده است. این گسترش ارتباطات به ویژه ارتباطات الکترونیک تاثیر به سزای در
روابط انسانها داشته که عصر نو را عصر ارتباطات و جامعه امروز را جامعه اطلاعاتی
خوانده اند.
یکی از شیوه های ارتباطات الکترونیک استفاده از
ابزارهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی مانند تلفن همراه است که دارای خصوصیات مختلف
میباشد و یکی از این خصوصیات همانا کاربرد خدمات پیام کوتاه یا SMS است.
سیستم ارسال پیام کوتاه یا SMS در طی اوایل دهه 1990 میلادی برای سیستم جدید
تلفن های همراه گسترش یافت.
تاسیسات فنی سرویس پیام کوتاه در ایران در اواخر
سال1381 ( اوایل سال 2003 میلادی) در شرکت مخابرات راه اندازی شده سپس گسترش پیدا
کرد.
سرویس پیام کوتاه در افغانستان بعد از تاسیس
دولت جمهوری اسلامی افغانستان به رهبری حامد کرزی در سال 2003 توسط شرکت مخابراتی
راه اندازی شد. این خدمات در بیشترین
کشورهای دنیا با شتابی فزاینده رشد و گسترش پیدا کرده است.
امروز از خدمات پیام کوتاه در افغانستان، ایران
و کشور های دیگر دنیا به عنوان ابزار نوین ارتباطی در حوزه های گوناگون اقتصادی،
سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و امور روزمره مورد استفاده قرار میگیرد که سرمایه گذاران،
تجار، افراد وسیع جامعه و به ویژه جوانان و فعالان سیاسی را به خود جلب کرده است و
دلایل آن هم مزیت های زیر است.
سرعت انتقال پیام یا ارسال پیام به شکل انفرادی
یا گروهی برای مشتریان و مخاطبان، هزینه پایین، دسترسی همیشگی به مخاطبان، دوستان
و یا مشتریان، بدست آوردن اعتماد مشتری یا مخاطب، بالا بودن میزان یاد آوری و خاطر
سپاری پیام، امکان ذخیره سازی پیام و ارسال آن برای دیگران.
استفاده از پیام های کوتاه در افغانستان و ایران
یکی از فعالیت های است که شرکت های مخابراتی بیشترین سود را از آن حاصل میکند. با
این همه مزایا می توان گفت که سرویس پیام کوتاه (SMS) به
عنوان یک وسیله ارتباطی مدرن و اطلاع رسانی به موقع و سریع تاثیر به سزای خود را
در همه امورات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، مدنی، و غیره داشته است و هم
تاثیر منفی خود را در راستای مردم آزاری، هتک حرمت شخصیت ها، افراد، فضای تنش و
تشویش اذهان عمومی، تضعیف باورهای دینی و ملی مردم و از همه مهمتر نقض حریم خصوصی
شهروندان افغان و ایران داشته است.
ارسال و یا دریافت پیام های اخلاقی و ایجاد مزاحمت
و مردم آزاری از طریق خدمات پیام کوتاه تلفن همراه نه تنها مختص افغانستان و ایران
بوده بلکه بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز با این مشکل مواجه
اند.
دلیل گسترش سرویس پیام کوتاه یا (SMS) در
میان جوانان افغان به وجود آمدن عرصه آزادی و نوعی حریم خصوصی و استقلال فردی است،
به ویژه بعضی از دختر ها و پسرهای جوان افغان که فامیل های شان از گروه های مذهبی،
افراطی و غیر اجتماعی هستند و نظارت شدید برای فرزندان خود وضع کرده اند و اما این
نظارت از طریق استفاده سرویس پیام کوتاه تلفن همراه شکسته شده است.
دلیل دیگر آن گسترش سرگرمی و نیاز جوانان به
نشاط و شادی، طنز، شعر جنگی و بذله گویی، جذابیت آفرینی و کشش زا بودن پیام های
کوتاه یا (SMS)
فرستنده و رد و بدل کردن پیام ها و تصاویر رمانتیک و عاشقانه است.
به طور مثال، طبق آمار منتشر شده توسط وزارت
ارتباطات و فناوری اطلاعات تقریباً 50 در صد پیام های کوتاه در ایران سرگرمی و
لطیفه است.
در این میان زبانی را که جوانان در هنگام رد و
بدل کردن پیام ها استفاده میکنند همانا زبان طنز، ایجاز، اختصار، محاوره، گوشه و
کنایه است که با آن پیام های کوتاه برای اطلاع رسانی مذهبی، ادبی، رمانتیک، کنایه و غیره
رد و بدل می شود.
تفاوت بین سرویس پیام کوتاه با مکالمه تلفنی در
آن است که اولی به نحوی تحریری، و در زمان که مکالمه تلفنی وجود ندارد به بهترین
وجه نقش خوبی را ایفاء میکند، به طور مثال
در بسیاری از دانشگاه ها در ساعت کاری و درسی نمیتوان از مکالمه شفاهی تلفن همراه استفاده
کرد و میتوان به سادگی از سرویس پیام کوتاه کتبی استفاده کرده و پیام های خود را
رد و بدل کرد.
خدمات پیام های
کوتاه از طریق تلفن های همراه با اینترنت
اخیرا، اپلیکشین های جدیدی از طرف شرکت های بزرگ
دنیا ایجاد شده که می توان از آنها با تلفن های هوشمندی که با اینترنت و یا وای
فای وصل شده باشد در جهت ارسال و دریافت پیام های رایگان استفاده کرد.
امروز تعدادی زیادی از کاربرهای که تلفن های هوشمند دارند می توانند از طریق
وای فای و اینترنت از اپلیکیشن های مجانی مختلف مانند iMessage, Messenger, WhatsApp, Viber, Facebook Messenger, Tango,استفاده
کنند.
این سرویس دهندگانی مجانی سود های کلان را از
جیب های شرکت های سنتی پیام کوتاه و مشابه Messenger
and KakaoTalk ربوده اند.
فیس بوک مسنجر، وایبر و تنگو و ... در
حال حاضر مجانی هستند استفاده از این اینها در بسیاری از کشور ها و حتی در افغانستان
و ایران نیز رشد قابل توجهی کرده است.
به هر حال در پایان می توان گفت که
ارتباطات الکترونیک جامعه جدید را به عصر
ارتباطات و جامعه اطلاعات تبدل کرده است، و امروز سرویس پیام کوتاه در میان جوانان
به عنوان یک نیازمندی فردی یا گروهی به اطلاعات واخبار در جهت دستیابی به رفاه
بیشتر، بهتر زیستن، ایجاد و تحکیم روابط و دوستی، ارضای نیاز کنجکاوی، قدرت ساخت
انگاره ها و شکل دهی افکار عمومی تلقی می شود، و سرویس پیام کوتاه (SMS) هم
به عنوان یک ابزار نوین ارتباطی و اطلاعاتی در عصر جهانی شدن نقش بسیار مهمی را
ایفا کرده است.
مولف: محمد عظیم الفتی
